Projekt Monstrancji

             Inspiracją przy tworzeniu monstrancji nawiązującej do wizerunku Najświętszej Maryi Panny było nauczanie św. Jana Pawła II , a w szczególności Jego encykliki Redeptoris  Mater i Ecclesia de Eucharystia oraz świadectwo życia św. Maksymiliana , który zdobywał świat dla Chrystusa przez Niepokalaną.

To właśnie Jej postać  stanowi centralną część monstrancji  z otwartymi dłońmi skierowanymi ku nam w geście zaproszenia do trwania przy Najświętszym Sakramencie. Eucharystyczny Chrystus znalazł swe miejsce pod sercem Maryi w dużej 14 centymetrowej rozświetlonej hostii ukazanej nam spod rozchylonych szat Niepokalanej. Matka Boża jest tutaj bramą prowadzącą do Chrystusa , nie przesłania nam blasku Jego miłości , ale nas ku niej prowadzi.   Jest pełna łaski, napełniona Duchem Świętym, rozświetlona światłem Eucharystii. Na zwrócenie szczególnej uwagi zasługuje fakt, że to Eucharystyczny Chrystus jest najjaśniejszym punktem monstrancji. Rozchodzące się zeń światło wypełnia  Niepokalaną a przez Nią rozlewa się na adorujących . W tym obrazie Maryi w sposób szczególny możemy dostrzec  pełną łaski pośredniczkę darów Boga .  Papież Jan Paweł II mówił o Marii jako pierwszym w historii tabernakulum.  Bowiem ona przyniosła pod swoim sercem do św. Elżbiety syna Bożego , który pozwolił adorować się Matce Jana Chrzciciela. W swojej eucharystycznej encyklice Jan Paweł II mówi o związku Maryi z Najświętszym Sakramentem , z mszą świętą.  Nazywa Ją „niewiastą Eucharystii”. Pisze , że Maryja mogła bardzo przeżywać słowa konsekracji wypowiadane przez apostołów bowiem to Ciało ofiarowane na Ołtarzu krzyża i w sposób sakramentalny na naszych oczach,  jest tym samym Ciałem , które ona poczęła. „Przyjmowanie Eucharystii musiało oznaczać dla Maryi niejako powtórne przyjęcie w Jej łonie serca , które biło rytmem Jej serca” ( EdE 56 ). Właśnie te słowa naszego świętego papieża znalazły swe odzwierciedlenie w projekcie monstrancji. W okół Najświętszego Sakramentu znajduje się różaniec, jako znak od Maryi, że przez tę modlitwę w najprostszy sposób możemy dotrzeć  do Jej Syna.

Postać NMP wykonana została ze srebra starymi technikami złotniczymi zaś w około  Niej znajduje się złocony, ażurowy nimb. W nim odnajdujemy motyw lilii będących symbolem czystości i odnoszących się bezpośrednio do Niepokalanego Poczęcia Maryi.  Tworzy on wraz z zakutymi w nim cyrkoniami, świetlistą niemal nie materialną poświatę, podobną tej w której zawsze ukazywała się Maryja, podczas objawień w Lourdes , Guadelupe i Fatimie. Na zewnętrznej krawędzi  nimbu dostrzec możemy 12 kamieni o nieregularnym kształcie  nawiązujących do 12 gwiazd z apokaliptycznej wizji św. Jana. Są to rzeczywiste gwiazdy -  12 meteorytów znalezionych w różnych częściach świata.  Meteoryty żelazne umieszczone w monstrancji stanowią serca komet.  W podstawie monstrancji, u stup Maryi znajduje się złocony półksiężyc  nawiązujący do słów św. Jana „ Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod jej stopami, a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu.” Całość kompozycji mierzy około 100 cm wysokości.

Paca nad tą monstrancją podobnie jak przy innych realizacjach wychodzących z naszej pracowni  jest bardziej pisana jak ikona niż wykonywana. Poprzedzona jest modlitwą , rozważaniem , dyskusją w naszym zespole projektowo – wykonawczym nad egzegezą i treścią jaka ma z niej płynąć. Jak pisał  Jan Paweł II w liście do artystów „kościół potrzebuje sztuki , a sztuka musi sprawiać aby rzeczywistość duchowa niewidzialna , Boża, stawała się postrzegalna , a nawet pociągająca” . Musi zatem wyrażać to co samo w sobie jest nie wyrażalne, przedkładając na język barw i kształtów to czego nie da się w sposób prosty opisać i objąć umysłem.

Taka jest rola sztuki i miejsca wystawienia Najświętszego Sakramentu abyśmy przez Jej piękno umieli dostrzec piękno samego Boga.  Choć Chrystus jest bezsprzecznie ten sam w prostej nawet  drewnianej monstrancji to jednak samo miejsce wystawienia Najświętszego Sakramentu powinno wprowadzać w zachwyt. Piękno pomaga w modlitwie bo Bóg jest piękny.  Wszystko co stworzył jest nie tylko dobre, ale i piękne. Jeśli tworzymy sztukę to musi być ona piękna ponieważ  pomaga ono w zjednoczeniu z Bogiem. Piękno nie jest jakimś subiektywnym wrażeniem, jak by tego chciał świat współczesny. Jest obiektywnym dobrem, przymiotem Boga, ucieleśnieniem Miłości, która niekiedy w subtelny, niemal pozazmysłowy sposób dotyka strun naszej duszy i otwiera serce na Boże działanie. Ponadto jak pisał JPII Niepokalana znaczy także piękna.  

Jan Paweł  nauczał nas , że piękno ma naturę duchową oraz jest wyłączna własnością Dziewicy z Nazaretu. To z tego powodu stała się ona źródłem zachwytu , wzbudzającym nowe siły u ludzi , nową motywacje życia , pracę nad sobą , walkę ze złem i grzechem , zachęcając do codziennego zmartwychwstania. Piękno jest ucieleśnieniem miłości , źródłem zachęty do wysiłku i twórczych zmagań o lepszy kształt życia.

Kamil Drapikowski